۳۰توصیه مالی برای صرفه جویی

با پس انداز ثروتمند شوید

30 توصیه مالی برای 30 روز ماه

 

1. از خرید موادی که ضرورت چندانی ندارند ، بپرهیزید . بعضی مواقع ما وسایل یا احتیاجاتی را برآورده می کنیم که به آن ها نیازی نداریم و فقط آن ها را خریداری می کنیم که شاید یک روز به کار آیند .

2. اگر اهل گردش هستید . اگر فردی هستید که مدام به بیرون می روید و اهل گردش هستید بهتر است به جای این که هزینه ای را بابت تاکسی یا وسایل حمل و نقل پرداخت کنید ، مسیرهایی را که کوتاه هستند ، پیاده طی کنید تا هم سلامت باشید و هم این که پس اندازی کرده باشید .

 3. در فروشگاه مواد غذایی ، چشمان خود را به خوراکی های وهم برانگیز ببندید و اجازه ندهید که شما را برای خریدن شان تشویق کنند .

4. هنگامی که پول به دست تان می رسد ، در یک لحظه به فکر خرید می  افتید ؟

این فکر را از خود دور کنید و تنها مقداری از پول را برای این کار اختصاص دهید، نه تمام مبلغ پول .

5. هر ماه مبلغی از مقدار پولی را هر چقدر هم کم به خرید یک شی با ارزش اختصاص دهید : مانند خرید یک سکه کم عیار ، و ...

6. اگر در بورس سهام دارید ، برای جلوگیری از ولخرجی های زیاد می توانید هر ماه یک سهم به سهامتان اضافه کنید .

7. مصرف خوراکی را کاهش دهید :

مقدار مواد خوراکی را که مصرف می کنید ، کاهش دهید : موادی مانند روغن خوراکی ، برنج و ...

8. مقدار مصرف مواد شوینده را کمتر کنید :

برای شستن لباس کمتر از همیشه پودر لباسشویی استفاده کنید .

9. برای عصرانه به رستوران بروید :

اگر با دوستان خود زیاد به رستوران می روید ، سعی کنید در ساعات عصر این کار را انجام دهید . چون مسلما قیمت یک عصرانه ساده مثل قهوه ، چای با کیک بسیار کمتر از وعده ناهار یا شام است .

 10. ورود نظافت چی ممنوع :

اگر خانم هستید و در حال خواندن این مقاله ،به جای این که از یک نفر برای ا نجام کارهای منزل کمک بگیرید، بهتر است هر روز خودتان یک قسمت از کارها را ا نجام دهید تا نظافت منزل هر روز انجام شود و نیاز به گرفتن کمک برای انجام کارهای منزل نباشید .

در این صورت شما می توانید پولی را که قصد دادن به خانم نظافت چی را داشتید، ذخیره کنید .

11 . راه حلی برای به دست آوردن پول هر چند ناچیز:

جای خالی شامپو ، شوینده ، کاغذهای بی مصرف را دور نیندازید . شما می توانید این مواد را به مکان های خاصی تحویل دهید تا هم چرخه تجزیه و ساخت دوباره این مواد انجام شود و هم این که مبلغی را بابت تحویل این مواد دریافت می کنید .

درست است که این مبلغ بسیار ناچیز است و به چشم نمی آید، اما شما می توانید با همین مبلغ کم بعضی از نیازهای روزمره تان را بدون کم شدن صندوق مالی تان انجام دهید .

 12 . کارهای گذشته را ادامه ندهید :

برای این که پولتان ذخیره شود ،باید کمی از کارهایی که در گذشته انجام می دادید ، چشم پوشی کنید . مانند : لباس هایتان را خودتان اتو کنید و دیگر به خشک شویی ندهید ، کفش هایتان را خودتان واکس بزنید و به کفاشی ندهید و ...

13.با دوستان تان دوره برگزار می کنید ؟

اگر با دوستانتان دوره دارید و هر ماه یکدیگر را ملاقات می کنید، به جای این که به منزل یکدیگر یا رستوران بروید، بهتر است به محیط های سالمی مانند پارک بروید هم از هوای آزاد استفاده می کنید و نیز روحیه شما عوض می شود .

این کار دارای چندین فایده می باشد : شما می توانید در هزینه ها صرف جویی کنید ، از محیط تکراری منزل نیز خارج شوید .

14. تولد یکی از نزدیکانتان نزدیک است ؟

چرا همیشه با کادو دادن باید عشق و علاقه خود را اثبات کنید ، با رفتار صحیح ، محبت می توانید بهترین هدیه را بدهید .

سعی کنید هر روز سال برای تان به مانند تولد باشد، نه یک روز خاص .

بسیاری از افراد فکر می کنند اگر یک هدیه گران قیمت بدهند، باعث می شود که فرد مقابل رفتارهای گذشته شان را فراموش کند . اما باید بدانید هر فردی طالب رفتار خوب و صحیح است نه کادو های گران قیمت  که فقط مختص یک روز هستند .

15. توصیه می کنیم در آخر هر فصل خرید کنید :

زیرا در اخر هر فصل تمام فروشگاه ها اجناس خود را به حراج می گذارند و شما می توانید همان جنس و کالا را با قیمت نازل تری خریداری کنید .

این کار شما چندین فایده دارد : برای مثال خرید پوشاک :

زمانی که در آخر فصل خرید کنید ، در تمام طول سال و برای هر ماه از سال بهترین و شیک ترین پوشش  را دارید؛ در عین این که پول تان را پس انداز کرده اید . اجناس گران نیز نخریده اید .

16. در بعضی موارد پس انداز و آینده نگری اصلا درست نیست :

یکی از این موارد بیمه نامه ماشین است . شما نباید در این مورد خساست به خرج دهید باید ماشین خود را از هر لحاظ بیمه کنید .

یا بیمه ای را که برای خودتان در نظر دارید، هر ماه پرداخت کنید؛ زیرا در هنگام بیماری این بیمه نامه ها کمک وافری به شما می کنند.

17. غذایی را که شب ها مصرف می کنید ،کاهش دهید  :

غذایی شب ها را به جای این که از بیرون تهیه کنید و یااین که به پخت و پز مشغول شوید، با یک غذای ساده بگذرانید .

غذای شب باعث چاقی شما می شود و چاقی نیز ام الامراض است و بیماری های دیگر را برمی انگیزد .

 18. در مصرف آب ، برق نیز صرفه جویی کنید تا مبلغ  فیش های پرداختی شما  کاهش یابد :

از لامپ های کم مصرف کنید ، زمانی که از خانه بیرون می روید چراغ ها را خاموش کنید . اگر پنجره را باز می کنید، دستگاه های تهویه ای مانند کولر را خاموش کنید .

 19. برای مهمانی ها چند مدل غذا طبخ می کنید ؟

اگر همکارانتان یا دوستان تان را به منزل دعوت کرده اید، به جای این که چندین مدل غذا درست کنید ، یا از بیرون غذا سفارش دهید ، بهتر است خودتان غذا را بپزید و این که تنها  یک مدل غذا آماده کنید .

20. نوشیدنی های گران و مضر را تحریم کنید :

اگر هر روز عادت به نوشیدن ، نوشیدنی هایی مانند کوکا ، نوشابه و ... دارید ،آن ها را حذف کنید . علاوه بر این که این نوشیدنی ها برای شما مضر هستند و  باعث می شوند که به بیماری های دیابت ، چاقی مبتلا شوید و سلامتی شما را به خطر می اندازند ، همین طور باعث می شوند که شما هر روز مقداری از پول خود را برای خرید این مواد خوراکی خرج کنید .

21. اگر ماهانه مقدار زیادی پول به فرزندان تان می دهید ، این مقدار را کاهش دهید :

اجازه ندهید که فرزندتان به بهانه های مختلف از شما پول توجیبی بگیرد ، مبلغی را برای ماهیانه او مشخص کنید و در اول هر ماه آن مبلغ را به او پرداخت کنید؛ نه این که هر زمانی که خواست از شما تقاضای پول کند و شما هم بعد از کمی ناراحتی و گله مندی مبلغ را به وی واگذار کنید .

22. سیگار می کشید؟

اگر فردی هستید که در طول روز و هفته چندین پاکت سیگار مصرف می کنید، توصیه می کنیم مقدار استعمال سیگار را کاهش دهید ، سیگار در عین این که سرطان زاست ، باعث می شود که در ماه مبلغ زیادی را به سیگار اختصاص دهید .

اگر مبلغ هایی را که در ماه بابت خرید سیگار هزینه می کنید ، مورد توجه قرار دهید، بسیار تعجب می کنید؛ زیرا این مبلغ زیاد و چشم گیر خواهد بود .

23. آیا عادت به تفریح دارید ؟

چرا به جای این که تفریحات بیرون از منزل را انتخاب کنید ، تفریحات داخل منزل را انتخاب نمی کنید .

در صورتی که از منزل خارج شوید، باید هزینه بنزین ماشین یا کرایه تاکسی را صرف کنید، اما در داخل منزل نیز می توانید تفریحات سالمی داشته باشید و اوقات فراغت تان را پر کنید .

تفریحاتی مانند دیدن فیلم های روز دنیا ، بازی پازل ، مطالعه کردن ، صحبت کردن با همسر یا اعضای خانواده و ...

 24 . در ماه چقدر حقوق می گیرید ؟

مقدار حقوق ماهیانه خود را محاسبه کنید . اجازه ندهید خرج های شما برابر حقوق ماهیانه تان باشد . اگر این طور است خرج های بی موردی را ادامه ندهید .

25.  برای هر روز تان مبلغی را کنار بگذارید :

برای هر روزتان مبلغی را کنار بگذارید ، هزینه تاکسی ، مترو و .... ، در پایان روز هر مبلغی را که برایتان باقی مانده است ، در یک قلک یا صندوقی قرار دهید و تا چند ماه شمارش این سکه ها و اسکناس های کوچک را نداشته باشید  تا کمی بر آن ها افزوده شود.

26. آیا زیاد با تلفن صحبت می کنید ؟

اگر از آن دسته از افراد هستید که با تلفن زیاد صحبت می کنند، سعی کنید ، کمتر با دوستانتان صحبت کنید و بیشتر ملاقات حضوری داشته باشید یا از طریق اینترنت و ابزارهایی مانند یاهو مسنجر و ... با آن ها در ارتباط باشید تا هزینه مکالمات روزمره شما به خصوص هزینه تلفن های خارج از کشور و راه دور پایین بیاید .

27. نحوه استفاده از ماشین لباس شویی و ظرف شویی :

لباس هایی را که در لباس شویی هستند ، آن ها را چند روز یک بار شستشو می دهید ؟ سعی کنید لباس ها را هفته ای یک بار شست و شو دهید و در رابطه با استفاده از ظرف شویی نیز ، در پاسی از شب که مصرف هزینه های برق کمتر است و دیگر ظرفی کثیف نمی شود ، استفاده کنید .

28. مبالغی را که خرج می کنید ، یادداشت کنید :

اگر شما هر روز مبلغی را که خرج می کنید ، یادداشت کنید، باعث می شود آگاهی بیشتری داشته باشید و بدانید که در چند روز آینده پولتان تمام می شود؛ پس کمی با درایت بیشتری ، پولتان را خرج می کنید .

29. از کارت های اعتباری استفاده کنید :

اگر شما فردی هستید که مدام از مترو و اتوبوس های تندرو استفاده می کنید ، توصیه می کنیم به جای این که هر روز بلیت مترو یا مبلغی را بابت استفاده از اتوبوس هزینه کنید از کارت های اعتباری مخصوص استفاده کنید تا در هزینه و زمان صرفه جویی کرده باشید .

30 . در آخر ماه :

در آخر ماه ، مبلغی را که پس انداز کرده اید، به یک حساب سپرده انتقال دهید تا پولی در دسترس شما نباشد که به فکر خرج کردنش باشید و هم این که مبلغی به عنوان سود به حساب شما در اخر هر ماه اضافه  می شود و بدین ترتیب پول شما رشد بیشتری می کند.

منبع : Banki.ir

از دنیای فناوری چه خبر؟!

از دنیای علم و تکنولوژی چه خبر ؟

آمپولی مانند نیش پشه

خیلی وقت ها می بینید پدر و مادرها برای دلداری دادن و تشویق فرزندشان به تزریق آمپول می گویند "مثل نیش پشه است، اصلا دردش رو نمی فهمی" .

 حالا به نظر می رسد که این عبارت کلیشه ای در حال تعبیر شدن است. ‏گروهی از دانشمندان دانشگاه اوزاکا در ژاپن نوع پیشرفته ای از سرسوزن را برای نمونه گیری از خون ابداع کرده اند که کاملا کپی شده از روش کار نیش پشه است و درد بسیار کمتری خواهد داشت.   

بقیه در ادامه مطلب...

تست سنجش استرس، اضطراب و افسردگی به صورت آنلاین

تست  سنجش استرس، اضطراب و افسردگی

                            به صورت آنلاین و اتوماتیک

در لینک زیر :

http://www.psychomining.net/index.php?id=58d50e0e1bf8773c99167d5220e47791

احساس شادی کنید

با خواندن این مطلب

احساس شادی کنید !

شاکر باشید

از کسی که برای شما غذا پخته، از راننده تاکسی ،یا دوستی که شما را سالم به مقصد رسانده؛ از رفتگری که زباله‌های شما را جمع کرده و از پستچی که هر روز نامه‌های شما را به دست تان رسانده ،تشکر کنید. با این کار تحولی ایجاد می‌کنید و در درون خود احساس متفاوتی خواهید داشت.

هر چقدر می‌توانید بخندید

همه ما این جمله را شنیده ایم: خنده بر هر درد بی درمان دواست. پس اگر جوک خوبی شنیده‌اید، آن را برای دوستان و اعضای خانواده تان نیز تعریف کنید.

اخبار را رها کنید

آیا از آن دسته کسانی هستید که بدون اطلاع از اوضاع و احوال و اخبار جهان نمی‌توانید روز خود را آغاز کنید؟ این میل و عادت خود را رها کنید. اخبار استرس می‌آورند!

مدیریت زمان را تمرین کنید

مدیریت زمان اصولا شامل قوانینی است که به ما کمک می‌کنند وقت کمتری را تلف کنیم. در وهله اول لازم است اهداف خود را مشخص نماییم، سپس برای رسیدن به آن ها برنامه‌ریزی کنیم. فهرست بایدها و نبایدهای خود را بنویسیم و موارد را اولویت بندی کنیم.

تلاش کنید

تلاش کردن رضایت خاطر شما را فراهم می‌کند. وقتی کار مشخصی را به پایان می‌رسانید احساس می‌کنید توان موفق شدن در هر کاری را دارید و همین موجب می‌شود برای خودتان ارزش قائل شوید.

احساسات خود را ابراز کنید

یاد بگیرید ابراز احساسات کنید. یاد بگیرید محبت و خونگرمی خود را به اطرافیان نشان دهید و ترس‌های خود را کنار بگذارید. یادتان باشد ترس بدترین مشاور شماست و برای سلامتی تان مضر است.

آه...  خدای خوب من

خوب است به معنویات متصل شوید. با معنویات به آرامش درونی دست پیدا می‌کنید. بخشی از این روش می‌تواند مدیتیشن باشد که روشی فوق العاده برای حفظ آرامش درون است.

باز نشر اختصاصی: Bartarinha.ir

فرهنگ سازی برای پرورش کودک خلاق

فرهنگ سازی  برای پرورش کودک خلاق مقاله پذیرفته شده در اولین کنفرانس ملی  خلاقیت شناسی و نوآوری ایران سایت فکرنو ،سایت خلاقیت ،نوآوری و کارآفرینی

www.Fekreno.org

چکیده یکی از مشکلاتی که در کشور ما وجود دارد، نگرانی جوانان برای به دست آوردن شغل،تشکیل زندگی و تامین مسکن است.چرا جوانان ما با آن که در کشوری زندگی می کنند که دارای بالاترین منابع ارزشمند است ،تا این حد دچار دغدغه و نگرانی هستند؟ بازارهای مادر تسخیر کالاهای بعضی از کشورها قرار گرفته و بهره وری در سطح پایینی است.در این مقاله به این موضوع پرداخته شده است که با اتفاقاتی که در عرصه فناوری اطلاعات در حال وقوع است ،شرایط زندگی برای مردم جامعه ماسخت تر خواهد شد و ما باید از هم اکنون نوزادانی را که متولد می شوند، برای آینده به گونه ای تربیت کنیم که در برخورد با سختی ها خلاقانه بیندیشند و بر مشکلات غلبه نمایند و در هر جایگاه و مسوولیتی که قرار دارند، به جای آن که منتظر باشند کسی به یاری آنان بشتابد، خود با اراده و سخت کوشی به سازندگی بپردازند.این مقاله بر اساس یک مطالعه کتابخانه ای به عوامل موثر در تربیت کودک خلاق پرداخته و در انتها نتیجه گیری نموده است که برای ایجاد نسل خلاق در آینده باید یک برنامه ریزی جامع برای فرهنگ سازی و آموزش جامعه صورت گیرد تاشاهد ظهور جوانانی خلاق در آینده باشیم و امروزه کشورهای توسعه یافته از کودکان سالم و خلاق به عنوان ثروت ملی نام می برند.  واژه های کلیدی:تربیت کودک خلاق-فرهنگ سازی و خلاقیت مقدمه سرعت و شتاب زندگی و پدید آمدن تحولات شگفت انگیز از ویژگی های عصر حاضر است و هر لحظه اتفاقی جدید در حال وقوع است و این اتفاقات همچون حلقه های زنجیر به یکدیگر متصل بوده و از دل زمان خارج می شوند . تولید علم و دانش چنان سرعتی به خود گرفته است که بارانی از اطلاعات بر روی سر انسان ها در حال فرو ریختن است . شبکه اینترنت که ریشه های گسترده فناوری اطلاعات را تشکیل می دهد با سرعتی شگفت انگیز به پیش می رود و هر نقطه ای از کره زمین را تحت سیطره خود در می آورد و هر لحظه مغز یک انسان را به هزاران انسان دیگر مرتبط می کند و بدین وسیله او را در میان سیلاب اطلاعات رها می سازد . اگر تا دو دهه پیش به آدمی می آموختند که چگونه به کسب اطلاعات و گردآوری آن بپردازد .اکنون در پی آنند که به انسان بیاموزند که چگونه سدی بسازد تا از یورش سهمگین اطلاعات ، خود را ایمن سازد و تنها از آن میزان اطلاعات که نیاز واقعی اوست بهره مند شود. امروزه نوزادان متولد می شوند تا بتوانند آینده را مدیریت کنند و این رسالت سنگینی است که بر عهده ماست تا آنان را برای آن دوران آماده نماییم . دورانی که انسان علاوه بر زندگی در محیط در حال تغییر ،باید بتواند خلاقانه بیندیشد و با ایجاد افکار نو به حل مشکلات بپردازد و با هنرمندی کشتی زندگی خویش را در این دریای متلاطم به پیش ببرد . اگر کودکان ما برای آینده تربیت نشوند ، جوانان آینده ما در یک رقابت سخت در مقایسه با جوانان دیگر ملل دچار شکست شده و با از دست دادن اعتماد به نفس خود به مشکلات روانی دچار خواهند شد و آنگاه ممکن است شاهد افتادن آنان در دام آسیب های اجتماعی باشیم و یا با موجی از عارضه های روانی در سطح جامعه روبه رو شویم. پس از وقوع انقلاب در ایران ، کشور ما با یک رشد جمعیتی مواجه شد و نوزادان متولد شده به آرامی بزرگ شدند و سپس وارد سنین مدرسه شده و به دبستان ها راه یافتند. در این دوران مدارس ابتدایی دچار ازدحام و کمبود جا شدند.پس از از گذر از این مرحله ، این متولدین وارد مدارس راهنمایی و سپس دبیرستان ها و دانشگاه ها شدند و همین اتفاق نیز در این مراحل رخ داد و اکنون این جمعیت که به سنین بالاتر رسیده است ، در حال ورود به بازار کار و سپس تشکیل زندگی است و به همین علت در حال حاضر یک تقاضای شدید نسبت به شغل ، مسکن و در نهایت تشکیل زندگی شکل گرفته است که می توان نتایج آن را در جامعه شاهد بود. پس از این مرحله تولد نوزادان این نسل است که روی خواهد داد که می توان بیان داشت این یک فرصت طلایی است که اگر بر روی این نوزادان سرمایه گذاری کنیم، می توان امید داشت که نسلی توانمند پدید آید تا بتواند ایران رابا سرعت بیشتری به سمت توسعه هدایت کند. یک نکته بسیار مهم در خصوص این نوزادان ، سطح تحصیلات والدین آنان است که نسبت به نسل قبلی از وضعیت بهتری برخوردارست و اگروالدین این نوزادان از آموزش های لازم برخوردار شوند، می توانند فرزندان خلاقی تربیت نمایند . در کشور ما در این رابطه به صورت پراکنده اقداماتی انجام شده است. مقالات مختلف و کتاب های منتشر شده گویای این موضوع است که در فهرست منابع مطالعاتی به آن ها اشاره شده است؛ اما کافی نبوده و بسیاری از آن ها ترجمه بوده و می توان گفت برای فرهنگ ما تالیف نشده است . علی رغم وجود سایت ها و وبلاگ های زیادی که به زبان فارسی وجود دارد ، متاسفانه یک سایت تخصصی در زمینه تربیت خلاقانه کودک وجود ندارد.گردهمایی ها و همایش های مختلفی برگزار شده ،اما به طور جامع به عوامل فرهنگی موثر در زمینه کودک و خلاقیت کاری نشده و گهگاه به بعضی از جوانب پرداخته شده است. برای نمونه می توانیم به گردهمایی پیامدهای فرهنگی اسباب بازی که توسط معاونت پژوهشی و آموزشی وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی اشاره کنیم که اسباب بازی ها و تاثیرات فرهنگی آن را برروی کودکان مورد بررسی قرار داد . در این مقاله تلاش شده است عوامل موثر بر خلاقیت و سلامت مغز کودک به طور خلاصه مورد بررسی قرار گیرد و در نهایت پیشنهاد شده است که که در کشور در این خصوص لازم است برنامه ریزی های مورد نیاز انجام شده و با بهره گیری از کارشناسان صاحب نظر ضمن تدوین کتاب جامع "تربیت کودک خلاق "به زبان ساده برای تمام مادران ایرانی، برنامه مدونی جهت آموزش خانواده آماده و در سطح کشور اجرا شود و همچنین یک سازمان به عنوان متولی انجام این کار انتخاب گردد و از سازمان های غیردولتی نیز برای فعالیت در این رابطه حمایت بعمل آید. تولد نوزاد ،شروع یک آموزش بزرگ هنگامی که نوزادی متولد می شود ، گویی خلاقیت زاده شده است ، مغزآدمی در این مرحله تشنه یادگیری و جستجوگری است و وجود یک شرایط محیطی مناسب به همراه یک معلم پرانگیزش می تواند هدایت گر انسان به سوی خلاقیت و نوآوری باشد . ورود نوزاد به خانه شروع یک آموزش بزرگ و خانه یک مدرسه ارزشمند است که در آن معلمی پرانگیزش به نام مادر آماده آموزش نوزاد خویش است . از این زمان تا موقع ورود کودک به مهدکودک یکی از باارزش ترین فرصت های آموزشی است که اگر به درستی مورد استفاده واقع شود ، می توان گفت مهم ترین قدم در راه تربیت یک انسان خلاق برداشته شده است، اما باید به این گفته گوته( Johann Wolfgang Von Goethe  شاعر و نویسنده بزرگ آلمانی) توجه داشته باشیم که والدین را مورد خطاب قرار داده است که : " با بچه داشتن ،شما پدر و مادر نمی شوید". به راستی که ما انسان ها می بایستی برای پدرو مادر شدن آموزش ببینیم و خود را برای انجام این رسالت بزرگ آماده نماییم. اریک برن( Eric Berne ) روان پزشک معروف معتقد بود ما در هنگام تولد ، نوشتن داستان زندگیمان را آغاز می کنیم که نکات اصلی طرح داستان آن در حدود چهار سالگی مشخص می شود و داستان با همه جزییات مهمش در حدود هفت سالگی کامل می شود .بزرگسالی زمان مرور این داستان و آزمودن مضمون های اصلی آن ، یا به قول برن " اجرای نمایش است . اما برای رسیدن به این هدف بزرگ دو شرط اساسی وجود دارد: خانه ای مملو از صمیمیت مادری آگاه و آموزش دیده در غیراین صورت این فرصت گرانبها می سوزد و به راحتی به خاکستر تبدیل می شود و برای همیشه از دست می رود . درست زمانی که کودک وارد سنین چهار تا پنج سالگی می شود .به آرامی شخصیت وی نیز شکل می گیرد.در این میان مادر و محیط خانواده نقش بسیار مهمی در شکل گیری یک شخصیت خلاق خواهند داشت و خانواده باید در این مرحله مورد حمایت واقع شده و از نعمت آموزش برخوردار شود. برای تربیت کودک خلاق از زمان تولد تا قبل از ورود به مرحله پیش دبستانی توجه به نکات زیر ضروری است : محبت در فضای خانواده روابط صمیمانه پدر و مادر و ریزش محبت بر روی سر کودک ، سبب خواهد شد که ذهن کودک در فضایی آرام بخش به جستجو گری و یادگیری خویش ادامه دهد و انرژی او برای مبارزه با دغدغه ها و نگرانی های درون خانواده ، به هدر نرود. این موضوع مهمی است که تمامی زوج های جوان در شروع زندگی باید برای آن از آموزش های لازم برخوردار شوند. وجود آرامش به همراه محبت یک عامل مهم در محیط خانواده برای شکل گیری یک کودک خلاق است . شیوه تربیت برای پرورش خلاقیت ، ضرورت بکارگیری شیوه های درست تربیتی ضروری است و اگر اهمیت این موضوع نادیده گرفته شود می توان با صراحت بیان داشت با افزایش سن کودک ، خلاقیت نیز در او سرکوب می شود . والدین باید در خصوص تمامی نکات تربیتی زیر از آموزش درست برخوردار شوند تا در راه افراط و تقریط گرفتار نشده و ثمره آنان در سنین بزرگسالی تبدیل به آفتی برای جامعه نشود: --شناخت درست والدین نسبت به ویژگی های یک کودک خلاق -آشنایی در خصوص هماهنگی میان والدین در برخورد با کودک -نحوه رشد صداقت درکودک و جلوگیری از رشد ریاکاری و دوشخصیتی بودن در کودک -نحوه رشد پرسشگری و اکتشاف درکودک -نحوه درست اعمال انضباط در کودک -شیوه درست تنبیه و تشویق -آشنایی با نحوه برخورد با کودکی که شکست را تجربه می کند -چگونگی برخورد با تخیلات درکودک -نحوه آزادی دادن به کودک -وجود فضای دمکراتیک در منزل به جای استبداد -چگونگی ایجاد فضای شاد در منزل به نحو درست و منطقی -نحوه ایجاد اعتماد به نفس در کودک -آشنایی با نحوه رشد استقلال در کودک -چگونگی برخورد با کودکی که کاری نو انجام داده است -رشد دقت نظر در کودک -چگونگی پایبندی کودک به ارزش های اخلاقی -آشنایی والدین دررابطه با بکارگیری صبر درراه تربیت کودک خلاق -رشد نگرش درست کودک نسبت به جامعه خود -چگونگی رشد ارزش گذاری و احترام به جامعه در ذهن کودک اگر در خصوص موارد فوق والدین به درستی عمل نکنند، ممکن است خلاقیت را در کودکان خود از بین برده و در بزرگسالی شاهد انسان های خلاق و شکوفا نباشیم . دیگر نمی توان جامعه را با کلی گویی در خصوص والدین آموزش داد و ضروری است گروه های پژوهشی در خصوص خلاقیت کودکان ایرانی شکل گرفته و با توجه به بافت فرهنگی جامعه ما تلاش نمایند تا با بررسی های انجام گرفته دریابند شیوه درست آموزش کودکان چگونه باید باشد تا با طراحی یک نظام آموزشی کارآمد در داخل خانواده و نهادهای آموزشی ، زمینه برای تربیت کودکان خلاق شکل گیرد. نقش شعر در خلاقیت کودک خواندن شعرهای مناسب تاثیرات خوبی بر قوه تخیل و فعال کردن ذهن کودک دارد.هنگامی که مادر از همان ابتدا کودک خود را با لالایی ها به خواب می برد ، اولین تاثیرات را بر ذهن کودک خود می گذارد و امروزه ثابت شده است که لالایی ها بر روی رشد ذهنی کودک بسیار تاثیر گذارند. یکی از فعالیت های اساسی که کودکان با آن می توانند در دنیای سرشار از تخیل قرار گرفته و افکار و احساسات و تاثرات خود را بیان کنند ، شعر است و به همین علت مادران باید در خصوص چگونگی نحوه بهره گیری از شعر در رشد ذهنی کودک به سوی خلاقیت از آموزش لازم برخوردار شوند. داستان و خلاقیت کودک شنیدن داستان برای رشد خلاقیت کودک بسیار ضروری است . کودک از طریق داستان به سرزمین های حیرت انگیز می رود و با مردمان مختلف آشنا می شود و این خود سرآغاز فعال کردن مغزکودک برای تفکر کردن است و می تواند سبب ایجاد جرقه های خلاقیت در ذهن کودک شود و در این رابطه مادران باید به اهمیت بکارگیری داستان در تسریع خلاقیت کودک پی ببرند و آن را در این دوران حساس بکارگیرند و از طرفی لازم است نویسندگان جامعه ما از آموزش های لازم برخوردار شوند که چه نوع کتاب هایی برای این سنین بنویسند که هم در رشد خلاقیت آن ها تاثیر گذار باشد و هم زمینه علاقمندی به فعالیت های گروهی را در آنان افزایش دهد . بازی های کودکان و خلاقیت چه نوع بازی هایی برای رشد ذهنی و جسمی کودک موثر است ؟ و چه نوع بازی هایی علاقمندی به فعالیت های گروهی را در کودک تسریع می ورزد ؟ این ها سوالاتی است که باید پاسخ داده شود و مادران  لازم است در این زمینه آموزش ببینند. کودکان از طریق بازی هم یاد می گیرند و هم لذت می برند و تاحدی آشنا می شوند که چگونه در کنار یکدیگر فعالیت نمایند و این مهم ترین فرصتی است که والدین می توانند از آن بهره گرفته و در رشد ذهنی کودک خود تاثیر بگذارند و آنان را به سوی خلاقیت هدایت نمایند . در این زمینه لازم است محتوی آموزشی به شکل کتاب ، لوح فشرده و کارگاه های آموزشی به والدین کودک ارائه شود. امروزه یک از معضلات مهم در روند توسعه کشور ، ضعف در ایجاد گروه های فعال کاری است که باید در این مرحله به آن پرداخت و این ضعف بزرگ را برطرف کرد. فیلم ها و خلاقیت کودک چشمان کودک دروازه ورود اطلاعات به ذهن کودک است .مشاهده فیلم ها می تواند ذهن کودک را انباشته از دانسته های مختلف کند. آیا کودکان ما آزادند که هر اطلاعاتی را از طریق مشاهده فیلم ها وارد ذهن خود کنند. دیدن صحنه های خشونت زا و غیر منطبق با سن کودک ممکن است ذهن کودک را دچار تشویش و نگرانی کند و باعث گردد که کودک نتواند به جستجوگری و یادگیری خویش در فضایی آرام بخش بپردازد. مادران ما باید از آموزش های لازم برخوردار شوند که مشاهده برنامه های تلویزیونی و یا فیلم ها در چه سطحی و محتوایی برای کودکان آن ها آزاد است ، در غیراین صورت ، ذهن کودک به مکانی برای رژه رفتن اندیشه های مضر و خطرناک تبدیل می شود و این برای خلاقیت کودک مضر است و از طرفی صدا و سیما باید با توجه به نظریات کارشناسی ، کلیه برنامه های تلویزیونی خود را بر اساس گروه های سنی علامت دار نماید تا والدین با دیدن این علائم دریابند کودکان خود را از دیدن چه برنامه هایی منع نمایند. بازی های رایانه ای و کودک روز به روز به تعداد بازی های رایانه ای افزوده می شود و با ورود رایانه به منازل ،کودکان نیز به پای این دستاورد بشری کشیده شده اند و این نزدیکی زمینه استفاده کودکان از بازی های رایانه ای را فراهم نموده است . ورود اینترنت سبب شده است که حتی کودکان بتوانند از بازی های متنوع آن استفاده کنند. وجود تلفن های همراه و بهره گیری گسترده از آن باعث شده است که کودکان از بازی های آن استفاده کنند و این موضوع از این جهت اهمیت می یابد که صاحب نظران و کارشناسان ما برای بهره گیری و یا استفاده درست از این فرصت ها چه تدابیری اندیشیده اند و از طرفی والدین باید از چه آموزش هایی برخوردار شوند که این فرصت به یک تهدید خطرناک تبدیل نشود ؟ اگر کودکان ما به شدت به این بازی ها وابسته شوند. علاوه بر این که علاقه به جستجوگری در آنان کاهش می یابد از تحرک جسمی آنان کاسته شده و مستعد ابتلا به بیماری های مختلف خواهند شد. بازدید از نمایشگاه ها، موزه ها و مکان های دیدنی کودکان با بازدید از موزه ها ، نمایشگاه ها و مکان های دیدنی ، تجارب ارزشمندی فرا می گیرند و چه بسا سبب شود که علاقمندی کودکان در این بازدید ها کشف شده و با هدایت آن ، زمینه شکوفایی درآنان پدید آید . امروزه شهرداری ها باید اقدام به طراحی گردشگاه های تفریحی آموزشی و هنری نمایند که با جذابیت خود سبب شوند کودک به همراه والدین در آنجا حضور یافته و باعث رشد ذهنی کودک شود .در این مکان ها کودکان می توانند خاک بازی کنند ، با گل چیزهای مختلف خلق کنند ، رنگ آمیزی کنند ، در نمایش های خلاق شرکت کنند،آهنگ ها ی شادی بخش تولید کنند ، در فضاهای سرسبز و زیبا گردش کنند و با دیگر کودکان بازی کنند و از دیدن آثار ایجاد شده یکدیگر لذت ببرند ، آنچنان که قادر باشند در لحظاتی شیرین ذهن خود را به پرواز درآورده و با تجربه اندوزی به افکار جدید برسند و این خاطره خوش را تا آخرعمر با خود به همراه داشته باشند . در این مکان ها می توانند با مربیان علاقمند و دوستدار علم و هنر بحث و گفت و گو کنند و با خریداری کتاب های جذاب با پرنده خلاقیت ذهن خود به آسمان شگفت انگیز تفکر پرواز کنند .در همین اتفاقات است که ممکن است جرقه خلاقیت در ذهن کودکان رخ داده و زمینه های وقوع یک تحول فکری در وجودشان شکل گیرد . . برای مثال می توانیم از خاطرات استفان‌ جی‌گولد (Stephan J Gould) دانشمند معروف‌ دیرین‌شناس ( (paleontologist که‌ در سال‌ 2002 میلادی‌ درگذشت‌، ذکری به میان آوریم که در خاطرات‌ خود گفته است : زمانی‌ که‌ پنج‌سال‌ سن‌ داشتم‌، از موزه‌ تاریخ‌ طبیعی‌ دیدن‌ کردم‌ و آثار به‌ نمایش‌ گذاشته‌ شده‌ در این‌ موزه‌ چنان‌ در وجود من‌ اثر گذاشت‌ که‌ از همان‌ زمان‌ علاقه‌مند شدم‌ که‌ یک‌ دانشمند دیرین‌شناس‌ شوم‌. آشنایی کودک با کتاب اگر میان کودک و کتاب رابطه صمیمانه ای برقرار شود، می توان بیان داشت که یک معلم با ارزش تا آخر عمر در کنار او خواهد بود که زمینه ساز بروز افکار نو در وی خواهد شد .مادران باید با شیوه های مناسبی این علاقمندی را در کودک خود ایجاد نمایند تا کودک او هیچ گاه از کتاب دوری نکند و از دیدن آن دچار انزجار نشود و از طرفی محتوی مناسب کتاب ها بسیار با اهمیت هستند تا ذهن کودک را به سوی خلاقیت و فعالیت های گروهی سوق دهد و دانسته های او را در موضوعات مختلف افزایش دهد ، البته در این سنین کودکان بندرت می توانند بخوانند ، اما خواندن کتاب های جذاب به همراه تصاویر زیبا توسط مادر می تواند زمینه علاقمندی را در کودک فراهم آورد و یا از کتاب هایی استفاده شود که خلاقانه طراحی و چاپ شده اند نمایش های عروسکی و کودک نمایش های عروسکی علاوه بر آن که شادمانی را برای کودک به ارمغان می آورند، باعث تحریک ذهن او نیز می شوند.کودک دوست دارد با شخصیت های عروسکی ارتباط برقرار نماید و از آن ها یاد بگیرد و حتی با آن ها صحبت کند . مادر می تواند با عروسک های مختلفی که تهیه می کند روزها نمایش های عروسکی اجرا کند و لحظات شادی را برای کودک پدید آورد .اما برای رسیدن به این هدف باید مادران را آموزش داد و موضوعات نمایشی مناسبی را نیز برای او فراهم نمود تا با بکارگیری آن موضوعات و به کمک عروسک ها وارد دنیای رنگارنگ ذهن کودک شده و باعث ایجاد جرقه های خلاقیت در ذهن او شود. هنر و کودک برقراری ارتباط درست میان کودک و هنر باعث می شود که هنر در عمق وجود کودک راه یافته و خلاقیت را در او رشد دهد . هنر علاوه بر افزایش حس زیبا شناسی کودک ، باعث می شود مغز کودک رشد یافته و قابلیت های خود را افزایش دهد. هنر دارای تاثیرات زیر درکودک است : ایجاد فضایی آرام بخش جهت ذهن کودک به منظور کشف چیزهای جدید فعال نمودن قوه تخیل کسب تجربیات جالب و وادارکردن کودک به تفکر فعال کردن نیمه راست مغز کاهش احساس خشم ،نفرت و پرخاشگری در کودک اگر هنر در عمق وجود کودک راه یابد می تواند تاثیرات خویش را بر جای بگذارد و این جدای از انجام کارهای تقلیدی است که وادار می کند کودک در یک چارچوب و بدون تفکر با هنر رابطه برقرار کند که تاثیری نیز در خلاقیت کودک ندارد نظیر تقلید از نقاشی ها . در این رابطه نباید آزادی کودکان را به هنگام انجام فعالیت های هنری محدود کرد تا کودک بتواند خواسته ها ، تمایلات ، افکار و احساسات خوشایند خود را بیان کند . اگر آنان تحت نظر یک مربی کارآزموده قرار گیرند که به آنان کمک کند که آزادانه قوه تخیل خود را بکار گیرند ، می توانند با خلق آثار هنری به رشد فکری خود کمک کنند و از طرفی باعث می شود انسان به ماهیت درونی کودک پی برده و شناخت بیشتری به دست آورد و همین ویژگی ها سبب گردیده که بسیاری از هنرمندان بزرگ دنیا از جمله پیکاسو ، کله و ماتیس به طور عمیق تحت تاثیر بیان کودکانه قرار گرفته و شیوه های جدیدی را در نقاشی ارائه نمایند و همچنین هنرمندان بزرگی چون کاندینسکی ، کله ،شاگال و بسیاری دیگر برای یافتن شیوه جدید در هنرهای تجسمی به بیان کودکانه گرایش پیدا کنند. این وظیفه متخصصان و متولیان هنر کشور است که در این زمینه فعال شده و راه های درست آموزش هنر به کودک در دوران قبل از ورود به مهد کودک را از طریق نهادهای آموزشی به والدین آموزش دهند . در کشور ما متاسفانه به علت ضعف درآموزش والدین ، مادر به مطالب و دانسته هایی که به خوبی او را در آموزش هنر به کودک یاری نماید، دسترسی ندارد و نهادهای آموزشی نیز وجود ندارد که به این مهم بپردازد و یا از طرفی بسیاری از آموزش ها نیز غلط است و کمتر مادری را می توان یافت که بتواند در این دوران به درستی کودک خود را از آموزش هنر سیراب نماید و به همین خاطر یکی از بهترین زمان ها برای آموزش به کودک به راحتی از دست می رود و این فرصتی است که دیگر به دست نمی آید و شاید بتوان گفت این مهم ترین دورانی است که می توان آشیانه هنر را در وجود شخصیت انسان ساخت و مرغ هنر را برای یک عمر بر بالای سر انسان رها کرد تا همیشه در کنار او باقی بماند. طراحی کارگاه های آموزشی برای آموزش تکنیک های خلاقیت به کودک تحولات سریع دنیا یکی از عواملی بوده است که باعث گردید ماتیو لیپمن(Mathew Lipman ) مبحث فلسفه اندیشیدن در کودکان را مطرح نماید تا به رشد تفکر خلاق کودکان کمک نماید و آنان را برای زندگی در دنیای پیچیده امروز و آینده آماده نماید . انبوه مجلات و ایجاد سایت های اینترنتی متعدد، نمونه هایی از تلاش های گسترده برای آماده کردن کودکان امروز برای زندگی سخت و دشوارو پرچالش آینده است. طراحی کارگاه های آموزشی که مادر و کودک در کنار هم آموزش ببینند، باعث می شود کودک همراه با مادر از همان ابتدای زندگی ، مهارت هایی را بیاموزد که در عرصه تفکرکردن از آن بهره برده و ذهن خود را توانمند نماید . محتوی این کارگاه ها باید در گروه های کارشناسی مدون شده و در شکل کارگاه های آموزشی در سطح فرهنگسرا به مرحله اجرا درآید.اگرچه نمونه ای از آن ها در سطح فرهنگسراهااجرا شده اما بر طبق برنامه مدونی طراحی نشده است. تحرک و خلاقیت عادت دادن کودک به ورزش و تحرک نقش مهمی در سلامت ذهن و جسم کودک دارد .یک از ویژگی های انسان خلاق ، فعال بودن ،پرتحرک بودن و میل به انجام تجربه های جدید است. انسانی که از کودکی کاهل، تنبل و بی تحرک تربیت شود ، فرصت های فراوانی برای موفقیت و رشد خویش را از دست می دهد و ذهن چنین انسانی با گذر زمان خالی از افکار ارزشمند خواهد بود. ورزش می تواند شروعی برای پرتحرکی در کودک باشد و مادران باید آموزش ببینند چه حرکات ورزشی برای کودک مناسب است تا هم به سلامت جسمی او کمک نماید و هم در رشد ذهن او تاثیر گذار باشد و این عادت بسیار ارزشمند در زندگی کودک از زمان حال تا آخر عمر ماندگارشود. تغذیه و کودک مغز انسان با کسب انرژی قادر به تفکر کردن است و تغذیه می تواند این انرژی را برای مغز فراهم نماید و لازم است یک محتوی آموزشی مدون در خصوص تغذیه مناسب برای سنین کودکی که می تواند در رشد سلامت مغز موثر باشد تدوین شود و مادران در این زمینه آموزش ببینند . حمایت از نهاد خانواده از طرفی نهادهای اجتماعی نیز باید در قبال خانواده مسوول بوده و حمایت های لازم را برای تربیت کودک خلاق در محیط خانواده فراهم نمایند. مهم ترین اقداماتی که باید به انجام برسد شامل موارد زیر است : 1-ایجاد یک ساختار سازمانی به عنوان اندیشگاه خلاقیت که بتواند در زمینه خلاقیت برای تمامی اقشار جامعه تفکر نماید و برنامه ملی ارائه دهد و در این رابطه لازم است یک زیر شاخه تخصصی به نام کودک و خلاقیت در این اندیشگاه تشکیل شود و با جذب متخصصان و صاحب نظران سیاستگزاری های لازم را به انجام رساند .یکی از اقدامات بسیار مهم این اندیشگاه ، مطالعات آینده شناسی کودک ایرانی است به نحوی که متخصصان وضعیت بیست سال آینده ایران و جهان را باید مورد بررسی قرار داده و خصلت های رفتاری در آن دوران را مورد تحلیل قرار دهند و محتوی آموزشی لازم برای تعلیم و تربیت کودکان امروز به نحوی که بتوانند برای آن دوران آماده شوند را تدوین نمایند . 2-راه اندازی یک سایت ملی در زمینه خلاقیت کودک که می بایستی آخرین دستاوردها، فعالیت ها ، گزارش ها و پیوند سایت های مرتبط در آن ارائه شود تا کلیه علاقمندان از هر نقطه کشور بتوانند به آخرین اطلاعات آن دسترسی داشته باشند و از طرفی دانشمندان داخل و خارج کشور نیزبتوانند در انتقال تجربیات و نظریات سهیم شوند. 3-حمایت از گروه ها و سازمان های غیردولتی فعال در زمینه خلاقیت کودک 4-تدوین کتاب جامع تربیت کودک خلاق به زبان ساده برای ارائه به خانواده ها جهت آموزش و فرهنگ سازی در زمینه خلاقیت در پایان باید به خاطر داشته باشیم کودکان سرمایه های ارزشمندی هستند که اگر به درستی تربیت شوند به گنجی ارزشمند برای جامعه تبدیل خواهند شد در غیر این صورت بارگرانی خواهند شد بر دوش جامعه. پس از این فرصت طلایی پیش رو استفاده نماییم و این ضرب المثل چینی را نیز به خاطر داشته باشیم که بیان می کند: پول ، ثروت بی جان است ،ولی بچه ها ثروت زنده هستند.   منابع مطالعاتی : • ایگن،جرارد(1383)،مهارت های مشاوره ،ترجمه طیبه زندی پور و سوسن سیف،چاپ اول ،انتشارات سمت ،تهران • میرزاآقایی،حمید(1386) ، تاثیر هنر بر خلاقیت کودکان در آینده ، ماهنامه پژوهشی-خبری شماره 5 فرهنگستان هنر ایران • فیاضی،جلال.ملک زاده آراسته ،احمد(1374)بهره وری،انتشارات بارثاوا • دینو شیلا(1383) ، مشاور خود باشید ، ترجمه امید اقتداری ،انتشارات ققنوس • گارگیلو، گریوز،اسلادر، خلاقیت (شناخت ویژگی های کودکان و برخورد مناسب با آن ها) ، ترجمع مهدی قراچه داغی ، انتشارات پیک بهار • مهجور ، رضا سیامک ، روان شناسی بازی ، انتشارات ساسان • لادوی ، شاکونتا ، چگونه از فرزند خود یک نابغه بسازیم ، ترجمه زهره زاهدی ، انتشارات جیحون • سلیمانی ، افشین ، کلاس خلاقیت ، انتشارات انجمن اولیاء و مربیان • فتحی ، سعید ، تحول فرهنگی گامی به سوی کارآفرینی ، مجله تدبیر شماره 102 • جعفر آبادی ، کلاته .جاویدی ،طاهره ، بررسی رابطه جو عاطفی خانواده با خلاقیت کودکان ، پایگاه علمی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران • میرزاآقایی ، حمید ( 1386)، ضرورت رشد خلاقیت و کارآفرینی کودکان برای تامین منابع انسانی سازمان های آینده ،سایت فکرنو-www.fekreno.org • بک، جان ( 1375 )چگونه فرزند باهوش تری تربیت کنیم ، ترجمه علی شایق، انتشارات کویر • مک گرگور،سینتیا(1386)پرورش کودک خلاق،مترجم فرح اژدری.الهه رضوی،انتشارات قطره • ریم ،سیلویا ،کلیدهای پرورش کودک تیزهوش،ترجمه ناهید آزادمنش، انتشارات رشد • یاربخت ،شهریار(1386)پرورش و نگهداری کودک از جنین تا مدرسه ،انتشارات آفرینش • اسپن،استنلی گرین(1387)کلیدهای پرورش احساس امنیت درکودکان و نوجوانان،ترجمه اکرم کرمی-انتشارات صابرین • مایر ،ان دینک .مکی ،گری د(1387)راهنمای تربیت اثربخش،ترجمه مهرداد فیروزبخت،انتشارات دانژه • پیترسن،اولین،روش های پرورش خلاقیت درکودکان،ترجمه بهجت نجفی،انتشارات پیک بهار • مک درمت ،دایان.اسنیدر،سی آر(1384)کلید های پرورش فرزندان امیدوار و موفق.ترجمه : فرناز فرود.انتشارات کتاب های دانه • گریوز،گارگیلو،اسلاودر،بازی ورشد،شناخت ویژگی های کودکان و برخورد مناسب با آن ها ،ترجمه مهدی قراچه داغی ،انتشارات پیک بهار • میرزاآقایی ،حمید ( 1382 )درجستجوی پرنده فکر و اندیشه –کارگاه آموزشی خلاقیت در کودکان ،انتشار سایت فکرنو • کتابی ،آذر ،نقش شعر در افزایش خلاقیت و پرورش هوش هیجانی کودکان ، http://www.vazna.com • شیخ مهدی ، جامعه شناسی خلاقیت ، سایت فرهنگ شناسی http://www.farhangshenasi.com • مطهری ،محمد رضا . پارسا ،نیره نقش الگوها در رشد همه جانبه کودک ،سایت ایرسانه http://www.eresaneh.com • معاونت پژوهشی و آموزشی -وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی(1380)پیامدهای فرهنگی اسباب بازی.مجموعه مقالات گردهمایی اسباب بازی و پیامدهای فرهنگی-انتشارات فرهنگ و دانش • کم،فلیپ(1379) داستان های فکری، ترجمه احسانه باقری-موسسه انتشارات امیرکبیر • میرزاآقایی ، حمید(1387)بازدیدهای خلاقیت زا-انتشارسایت فکرنو www.fekreno.org   • National Research Council and Institute of Medicine(2006)Studying Media Effects onChildren and Youth:Improving Methods and Measures.Alexandra Beatty ,Rapporteur.Washigton.DC: National Academy Press • National Research Council and Institute of Medicine(2004)Children Health the Nation’s Wealth Division of Behavioral and Social Science and Education.Washington,Dc:National Academy Press • National Research Council and Institute of Medicine(2001)Getting to Positive Outcomes of Children in Child Care: A Summary of two Workshops.Board on Children,Youth and Families,Division of Behavioral and Social Science and Education.Washington,Dc:National Academy Press • Johnson,Alberta.Creativity and Children:A Natural Combination.www.artistshelpingchildren.org • Gracia,Maria.Seven Easy Idea for Organizing Kids Artwork. www.artistshelpingchildren.org • Robbin,T.Ways to Help Your Child Express Herself with Art.www.kinderart.com • Diane Peters(2008)Creative Kids:4 Ways to SparkTheir Imaginations. parenting.kaboose.com • Dowd,Jennifer(2008)The Amazing benefits of Sports for kids.Health.kaboose.com   **** منبع : مقاله " فرهنگ سازی  برای پرورش کودک خلاق" تالیف : حمید میرزاآقایی-برگرفته از مجموعه مقالات اولین کنفرانس ملی خلاقیت شناسی و نوآوری ایران -14 تا 15 آبان ماه 1387  منبع:سایت فکر نو  http://www.fekreno.org/