نقش مدیر در خلاقیت

نقش مدیر در خلاقیت

در آغاز قرن ۲۱ تغییرات سریع و همه جانبه جهانی آن چنان محیط فعالیت سازمان ها را دگرگون کرده است که سازمان ها و مدیران آن ها برای سازگاری با تغییرات و تحولا ت جهانی مجبورند راه هایی نوین برای اقدامات خود بیابند تا بتوانند در صحنه رقابت داخلی و خارجی باقی بمانند. خلاقیت، فرایندی دارد که در آن راه حل های خلا ق برای مسایل شکل می گیرد. صاحب نظران مختلف فرایندهای گوناگونی برای خلا قیت ارائه داده اند. مراحل مختلف فرایند خلا قیت عبارتند از:
۱) آمادگی
۲) نهفتگی
۳) اشراق
۴) اثبات
اعتقاد بر این است که برای پرورش خلا قیت سه عامل باید تحقق یابد:
۱) مهارت مربوط به خلاقیت
۲) مهارت های مربوط به موضوع
۳) انگیزه درونی
مدیران در پرورش خلاقیت و نوآوری و ایجاد زمینه برای گسترش این ویژگی ها نقش حساس و مهمی دارند.
آنان برای دست یافتن به خلاقیت باید توانایی ترکیب ایده های نو را با روشی مناسب و با حفظ پیوستگی بین ایده ها برای آفرینش و تحقق اهداف و خواسته های سازمان داشته باشند.
موانع خلا قیت: از جمله موانع خلا قیت دو دسته اند:
۱) موانع فرد
۲) موانع اجتماعی
موانع فردی عبارتند از:
۱) ترس از شکست
۲) روگردانی از ابهامات
۳) عادت
۴) نداشتن اعتماد به نفس
۵) عدم انعطاف پذیری
۶) ترس از انتقاد
۷) تمایل به هماهنگی و هم رنگی با جماعت و فقدان تمرکز ذهنی.
و از جمله موانع اجتماعی:
۱) قوانین
۲) نوع شغل
۳) آداب و رسوم
۴) ترس از عدم استقبال اجتماعی
۵) مطابقت.
مدیرانی که کارکنان راکنترل و محدود می کنند، عملکرد خلاق آنان را کاهش می دهند; برعکس آنان که از کارکنان پشتیبانی می کنند عملکرد آنان را تقویت می کنند، زیرا به احساسات و نیازهای آن ها توجه می کنند، آنان را تشویق می کنند تا خواسته های خود را بیان کنند. به ویژه بازخوردهای اطلا عاتی مثبت وامکان پرورش مهارت ها را برای آنان فراهم می کنند. این نوع عملکرد به طور معمول انگیزش درونی را افزایش می دهد و میزان تسلط برخود وابتکار عمل شخصی کارکنان را بالا می برد، اما وقتی مدیران از نزدیک بر کارکنان خود نظارت می کنند و بدون مشارکت آنان تصمیم می گیرند، انگیزش آن ها را کاهش و عملکرد خلا ق آنان را تنزل می دهند.

تغییر اصلی غیر قابل تغییر

تغییر، بخشی همیشگی از زندگی

تغییر و تحول قانون ثابت و لایتغیر جهان هستی است. همه چیز در حال تغییر و دگرگونی است؛ آن‌چه که تغییر ناپذیر است، خود تغییر است. حکایت تغییر و تحول حکایت همیشگی زندگی انسان‌هاست. امواج تغییر و تحول در گستره زندگی امروزین ما هر لحظه جلوه‌ای خاص می‌یابد.
امروزه ثابت ماندن، تغییر نکردن و بهبود نیافتن مساوی مرگ است، حتی یک روز ما نباید بدون تغییر سپری شود. تحول و بهبود مسابقه‌ای بدون خط پایان است که دیر زمانی است شروع شده. ما نیز باید در این مسابقه با تمرینات بیشتر شرکت کنیم. همه خواهان تغییر و تحول‌اند، ولی نه در خود، بلکه در دیگران. نگاه تیزبین ما همیشه متوجه افراد و سازمان‌های دیگر است. تغییر و تحول از طریق شانس و اقبال حاصل نمی‌شود، بلکه به مدیریت صحیح بستگی دارد.
خداوند سرنوشت هیچ قومی را تغییر نمی‌دهد مگر آن که خودشان بخواهند.
بزرگ ترین بیم بشر، بیم از تغییر است: مردم از افکار جدید، عادت های جدید، محیط جدید و روش جدید می‌ترسند. غافل از آن که اساس زندگی تغییر و تحول است و زندگی بدون آن قابل دوام نیست؛ تنها راه زندگی بهتر و طولانی‌تر، آمادگی شما برای قبول تغییر و عملی کردن تحول‌های بزرگ است. پس خودتان را عوض کنید.
مدیران بدانند، دگرگونی مثل مرگ اجتناب ناپذیر است.
زندگی، پدیده‌ای ایستا نیست؛ تنها دو گروه نمی‌توانند افکار خود را عوض کنند: دیوانگان تیمارستان و مردگان گورستان. بزرگ ترین کشف نسل امروز این است که انسان می‌تواند با تغییر ذهنیت خود، زندگی خود را تغییر دهد.
ما ایستادگی را از طبیعت می‌آموزیم: رودی که از رفتن باز بایستد، بوی گند می‌گیرد.
تغییر آنگاه شروع می‌شود که فردی پله بعدی را ببیند.
تغییر پذیر را تغییر ده، تغییر ناپذیر را بپذیر و از آن‌چه غیرقابل قبول است، فاصله گیر.
چیزی پایدار نمی‌ماند مگر دگرگونی.

تست خودشناسی - هاله شما به حال شما بستگی دارد

تست خودشناسی

 هاله‌ شما به‌ حال‌ شما بستگی‌ دارد!

 خواهشمنداست به سوالات زیر با دقت پاسخ دهید و سپس نتیجه را مشاهده کنید.

(فقط یک گزینه انتخاب شود.)

1. کدام‌ گزاره‌ را انتخاب‌ می‌کنید؟

1- اختصاص‌ کانون‌ توجهات‌ به‌ خود.

2- بودن‌ عضوی‌ از یک‌ گروه‌.

2. بیشتر

1- برای‌ شور و نشاط اهمیت‌ قائلید.

2- برای‌ خشنودی‌ و رضایت‌ خاطر اهمیت‌ قائلید.

3. خود را فردی‌:

1- جذاب‌ و احساساتی‌ در نظر می‌گیرید.

2- عاقل‌، منطقی‌ و هشیار در نظر می‌گیرید.

4. اگر به‌ مدت‌ یک‌ هفته‌ در کلبه‌ و آلونکی‌ پرت‌ و دور افتاده‌ محبوس‌ شوید و نتوانید با کسی‌ ارتباط برقرار نمایید. شما:

1- به‌ مرز جنون‌ می‌رسید.

2- آرامش‌ خاطر پیدا می‌کنید و از سکوت‌، دنجی‌، خلوت‌ حاکم‌ بر آنجا نهایت‌ استفاده‌ را می‌برید.

5. ترجیح‌ می‌دهید:

1- دوستان‌ متعدد و زیادی‌ داشته‌ باشید و شخصیت‌ حقیقی‌ آن ها اهمیت‌ چندانی‌ برایتان‌ ندارد.

2- دوستان‌ اندک‌، ولی‌ خیلی‌ خوب‌ و قابل‌ اعتمادی‌ داشته‌ باشید.

6. خود را بیشتر

1- فردی‌ جاه‌ طلب‌ و بلندپرواز تلقی‌ می‌کنید.

2- فردی‌ مهربان‌ و رئوف‌ تلقی‌ می‌کنید.

7. معمولا

1- در بحث‌ و مشاجره‌ها شرکت‌ می‌کنید، تا مهارت ها و قابلیت‌هایتان‌ را به‌ همه‌ ثابت‌ کنید و بیشتراوقات‌ پیروزی‌ را از آن‌ خود می‌کنید.

2- تا جای‌ ممکن‌ از درگیر شدن‌ در هر گونه‌ بحث‌ و مشاجره‌ای‌ خودداری‌ می‌کنید.

8. فردی‌ رازی‌ را مرتبط با یکی‌ از صمیمی‌ترین‌ و عزیزترین‌ دوستانتان‌ در میان‌ می‌گذارد. شما:

1- فورا آن‌ راز را با دوستتان‌ در میان‌ می‌گذارید.

2- آن‌ راز را در دل‌ حفظ می‌کنید و به‌ هیچ‌ وجه‌ آن‌ را برملا نمی‌سازید.

9. شما بیشتر اوقات‌

1- می‌کوشید تا با مدهای‌ زودگذر روز سازگار و منطبق‌ باشید.

2- می‌کوشید تا از جدیدترین‌ اطلاعات‌ علمی‌ روز مطلع‌ باشید و اصلا زحمت‌ کند و کاو در مدهای ‌زودگذر روز را به‌ خود نمی‌دهید.

10. برخورداری‌ از مفری‌ خلاقانه‌ و ابتکاری‌ برای‌ شما:

1- بسیار مهم‌ و حیاتی‌ است‌.     1امتیاز

2- اهمیت‌ چندانی‌ برایتان‌ ندارد.   0 امتیاز

11. بیشتر خود را با کدام‌ یک‌ سازگار و هماهنگ‌ می‌دانید؟

1- عنصر آب‌   3 امتیاز

2- عنصر آتش  1 امتیاز

3- عنصر هوا   0 امتیاز

عنصر شب‌   2 امتیاز

12. در موقعیت‌های‌ زیر، چه‌ احساسی‌ به‌ شما دست‌ می‌دهد؟

1- در یک‌ روز سرد، گرمتان‌ می‌شود.2    امتیاز

2- در یک‌ روز گرم‌، سردتان‌ می‌شود.   1 امتیاز

3- معمولا در هیچ‌ موقعیتی‌ احساس‌ خاصی‌ به‌ شما دست‌ نمی‌دهد.   0 امتیاز

13. اعضای‌ نزدیک‌ خانواده‌تان‌، شما را:

1- خوش‌ برخورد، خوشرو و اجتماعی‌ قلمداد می‌کنند.   1 امتیاز

2- مستقل‌، آزاده‌، خودمختار و سرسخت‌ قلمداد می‌کنند.    0 امتیاز

14. شما

1- عاشق‌ پویایی‌ و فعالیت‌ هستید.    1 امتیاز

2- گاه‌ و بیگاه‌ هوس‌ فعالیت های‌ جسمانی‌ و ورزشی‌ به‌ دلتان‌ راه‌ پیدا می‌کند.    0 امتیاز

15. فشار هرگونه‌ تعهد و مسؤولیت‌

1- باعث‌ آرام‌ و متمرکز شدنتان‌ می‌شود.    1 امتیاز

2- باعث‌ اضطراب‌، نگرانی‌ و بی‌قراری‌تان‌ می‌شود.    0 امتیاز

 ****

شما با جمع بندی امتیاز، می توانید نتیجه مربوط به خود را مشاهده نمایید.

گزینه  اول 0 امتیاز

گزینه  دوم 1امتیاز

به غیر از سوالات 10-11-12-13-14-15که امتیاز روبه رو آن ها ذکر شده است

نتیجه :

  اگر امتیازتان‌ بین‌ صفر تا 3 است‌:

  هاله‌ شما به‌ رنگ‌ نارنجی‌ است‌. به‌ این‌ معنا که‌ فردی‌ خاص‌، زودرنج‌، تندمزاج‌، بی قرار، مضطرب‌،نگران‌ و خودخور هستید. با وجود این که‌ رنگ‌ مورد علاقه‌تان‌ ارغوانی‌ یا بنفش‌ است‌، ولی‌ هاله‌ شمانارنجی‌ رنگ‌ است‌!

 اگر امتیازتان‌ بین‌ 4 تا 7 است‌:

 هاله‌ شما به‌ رنگ‌ قرمز است‌. به‌ این‌ معنا که‌ فردی‌ گرم‌، پرشور، اجتماعی‌، جاه‌طلب‌، خودمحور،سرسخت‌، عجول‌ و احساساتی‌ هستید. با وجود این که‌ رنگ‌ مورد علاقه ‌تان‌ زرد یا قهوه‌ای‌ است‌، ولی‌هاله‌ شما قرمز رنگ‌ است‌!

 اگر امتیازتان‌ بین‌ 8 تا 11 است‌:

 هاله‌ شما به‌ رنگ‌ زرد است‌ به‌ این‌ معنا که‌ فردی‌ حواس‌ پرت‌، دیرباور، شکاک‌، تاحدی‌ بدبین‌، تک رو،ساده‌ و نکته‌ سنج‌ هستید. با وجود این که‌ رنگ‌ مورد علاقه‌تان‌ یشمی‌ یا زیتونی‌ است‌، ولی‌ هاله‌ شمازردرنگ‌ است‌!

 اگر امتیازتان‌ بین‌ 12 تا 15 است‌:

 هاله‌ شما به‌ رنگ‌ آبی‌ است‌. به‌ این‌ معنا که‌ فردی‌ صلح‌ طلب‌، صبور، خویشتن‌ دار، خونگرم‌،زودجوش‌، معاشرتی‌، با ایمان‌ و خوش‌ بین‌ هستید. با وجود این که‌ رنگ‌ مورد علاقه‌تان‌ خاکستری‌ یاسرمه‌ای‌ است‌، ولی‌ هاله‌ شما آبی‌ رنگ‌ است‌!

 اگر امتیازتان‌ بین‌ 16 تا 19 است‌:

 هاله‌ شما به‌ رنگ‌ سبز است‌. به‌ این‌ معنا که‌ فردی‌ آسان‌گیر، شکیبا، صمیمی‌، یک رنگ‌، صادق‌، وفادار،حامی‌، با گذشت‌ و مسامحه‌ کار هستید. با وجود این که‌ رنگ‌ مورد علاقه‌تان‌ کرم‌ یا استخوانی‌ یا سفیداست‌، هاله‌ شما سبزرنگ‌ است‌.

منبع:www.rahezendegi.com

آیا می دانید زمین 6/4 میلیارد سال قبل....

ایا می دانید زمین 4.6 میلیارد سال قبل بوجود آمد و آب از 3.8 میلیارد سال قبل در زمین پدیدار شد؟

ایا می دانید کهکشان راه شیری ، کهکشانی مارپیچی است که شامل حدود 500 میلیارد ستاره است؟

ایا می دانید قطر هسته یک کهکشان در حدود 100,000 سال نوری است؟
ایا می دانید هسته خارجی زمین که ترکیبات آن تاکنون یک راز بوده از آهن و منیزیم بوجود آمده است؟
ایا می دانید حالات صورت انسان در شرایط احساسی مختلف، موروثی است؟
ایا می دانید دانشمندان یک عنصر فوق سنگین با عدد اتمی 118 یافتند که کسری از ثانیه پایدار است؟
ایا می دانید پهنه مغز انسان به مانند کامپیوتر دیجیتال از مبنای باینری استفاده می کند؟
ایا می دانید بدن انسان برای دویدن و تعقیب شکار ساخته شده است؟
ایا می دانید گردو با چربی های ناسالم می جنگد؟
ایا می دانید مصرف بادام انسان را لاغر می کند؟
ایا می دانید در کوبا عده زیادی از مردم بیش از 100 سال عمر می کنند؟
ایا می دانید خواب راحت ، نشانه سلامت است؟
ایا می دانید درجه حرارت مرکز زمین به 5530 درجه می رسد و تمام مواد موجود در آن گداخته اند؟
ایا می دانید بدن انسان از 112 عنصر که طبیعت را تشکیل داده اند، تشکیل شده است؟
ایا می دانید انرژی تاریک از 9 میلیارد سال پیش وجود داشته است؟
ایا می دانید انرژی تاریک نزدیک به 70 درصد از انرژی کیهان را به خود اختصاص داده است؟
ایا می دانید قدیمی‌ترین گونه جانوری Triops با قدمت 220 میلیون سال است که به آن فسیل زنده می گویند؟
ایا می دانید ساعت بدون خطایی را ساختند که در 6 میلیون سال، کمتر از 1 ثانیه خطا می‌کند؟
ایا می دانید دایناسورها حدود 65 میلیون سال قبل از بین رفتند؟
ایا می دانید دایناسورها فقط در اثر برخورد یک شهاب سنگ از بین رفتند؟
ایا می دانید ضریب هوشی مردان از زنان بالاتر است؟
ایا می دانید مورچه ها متخصصان برجسته علم ژنتیک هستند؟
ایا می دانید قدیمی ترین معبد جهان دارای قدمت 70 هزار سال است؟
ایا می دانید وزن 1 قاشق چایخوری از سیاه چاله ها 2 میلیارد تن است؟ بله 2 میلیارد تن!!
ایا می دانید در وسط روز در هر مترمربع از سطح زمین 6,000,000,000,000,000 ژول انرژی هدر می رود؟
ایا می دانید این مقدار انرژی فقط در 1 ثانیه هدر می رود؟ پس در چند ساعت چقدر است؟!!
ایا می دانید مساحت زمین 515 میلیون کیلومتر است؟
ایا می دانید اگر سفینه ای با استفاده از پاد ماده ساخته شود، دارای سرعت نور خواهد شد؟
ایا می دانید دانشمندان به نشانه‌های جدید احتمال انتقال حیات از فضا به زمین دست یافته‌اند؟
ایا می دانید ختنه خطر آلودگی به HIV را کاهش می دهد؟
ایا می دانید جرم زمین 21 بتوان 10*6.6 تن است؟
ایا می دانید چگالی زمین نسبت به آب 5.5 می باشد؟(5.5 برابر از آب سنگین تر است)
ایا می دانید بیشترین چگالی را در بین سیارات منظومه شمسی زمین دارا می باشد؟
ایا می دانید عمر پیدایش زمین 5 میلیارد سال است؟
ایا می دانید اندازه قلب هر کس به اندازه مشت اوست؟
ایا می دانید مغز ما هنگام بیداری از خواب مثل کامپیوتر بوده و برای انجام کارهای سنگین آماده می شود؟
ایا می دانید جدیدا کشف شده است که داخل مغز ما یک سیستم عامل مافوق تصور وجود دارد؟
ایا می دانید سرعت گریز سیاه چاله ها بیشتر از سرعت نور است؟
ایا می دانید برای فرار از نیروی جاذبه زمین به سرعت 40,000 km نیاز است؟
ایا می دانید برای فرار از جاذبه سیاه چاله ها به سرعت 1 میلیارد و 80 میلیون کیلومتر نیاز است؟
ایا می دانید گرم کردن بیش از اندازه اتاق باعث الودگی هوای اطاق می شود؟
ایا می دانید شما مغزتان را کنترل می کنید یا مغزتان شما را ؟ جواب :هر دو.
ایا می دانید انسان چگونه راه می رود؟ در حالی که هنگام راه رفتن یا دویدن به ان فکـــــــــر نمی کند؟؟؟؟؟
ایا می دانید انسان بالغ به طور متوسط روزانه 7 تا 13 هزار قدم بر می دارد؟
ایا می دانید موش صحرایی می تواند به مدت 8 دقیقه زیر آب بماند؟
ایا می دانید بچه دلفین از مدتی که به دنیا می آید به مدت یک ماه اصلا نمی خوابد؟
ایا می دانید از بین رنگ ها رنگ سفید برای زنبور آرامش دهنده و رنگ قهوه ای ناراحت کننده است؟
ایا می دانید شواهدی یافت شده است که انسان ها 3 هزار سال قبل از م هم از لباس زیر استفاده می کردند؟

نماز و بهبودی بیماری ها

تاثیر نماز بر بهبودی بیماری ها

نویسنده : دکتر مجید ملک محمدی

 

امروزه روشن شده است که "امید به بهبودی" چه در مورد بیماری های جسمی و چه روانی، می تواند نقشی حتی موثرتر از درمان های ارائه شده توسط پزشکان، ایفا کند. چرا که دیده شده است در مواردی پزشک، در تجویز دارو به بیمار خود، دچار اشتباه گردیده است، اما بیمار به شکل غیر منتظره ای بهبود یافته، زیرا نسبت به بهبودی خود، امید کامل داشته است!

به این ترتیب بسیاری از منابع علمی، اشاره کرده اند که: هر نوع درمانی، چه به صورت تجویز یک قرص یا شربت باشد و چه به شکل هر نوع دیگری از شیوه های درمانی، همیشه حاوی یک نیروی درونی به نام "امید به بهبودی" است. رنگ و مزه یک ترکیب دارویی گاه از طریق این نیرو تاثیر بیشتری دارد تا ترکیب واقعی دارویی آن!⁽¹⁾

در این مورد خاطره ای از روستای آباء و اجدادی ام(روستای باصفای گوغر، از توابع شهرستان بافت از استان کرمان) به یاد می آورم، که ذکر آن در این جا، خالی از لطف نیست:

"چند سال پیش، پیرزنی در روستای "گوغر" زندگی می کرد که دائما از درد شدید زانو و پا نالان بود، طوری که نوه ها و نبیره های او، از دست ناله های این پیرزن دردمند، خواب خوش نداشتند! تا این که شبی از شب ها، یکی از نبیره های این پیرزن که شاید این نبیره، دانشجوی سال اول پزشکی هم بود و از این جهت پیرزن اطمینان بسیاری به او داشت، برای  مادربزرگ پیرش، یک پماد سفید رنگ تجویز کرد که درد پا و زانوی او را برای همیشه ساکت کرد، طوری که مادر بزرگ دائما به جان نبیره خیر خواهش، دعای خیر می کرد و می گفت: 

 تا کنون هیچ دارویی، تا این اندازه در درمان درد پای او موثر نبوده است! این در حالی بود که آن نبیره به خوبی می دانست که آن پماد، چیزی جز یک عدد "خمیر دندان" نبوده است و خود نیز از این درمان اسرارآمیز سخت در تعجب بود."

غرض از این خاطره این است که امید به بهبودی، به طور قطع در همه درمان های پزشکی و روانپزشکی و حتی جراحی، می تواند در کنار سایر روش ها و حتی موثرترین آن ها، نقش مهمی ایفا نماید.

برخورد خیرخواهانه پزشک، لبخند پرستار، بوی مواد ضد عفونی کننده در بیمارستان، رنگ و مزه دارو، همه و همه می توانند از طریق "امید به بهبودی" نقش عمده ای در افزایش شانس بهبودی بیمار بازی کنند.⁽²⁾ 

اما باید به این موارد و حتی قبل از همه آن ها، تاثیر اعتقادات مذهبی و امید به شفابخشی الهی را اضافه نمود.

انسان نمازگزار کسی است که با تمام وجود اعتقاد دارد که درمان همه بیماری ها، نزد خداست و به این ترتیب با امید به رحمت خداوند، بیش از هر شخص بی نمازی، امیدوار به رهایی خود از چنگال بیماری هاست و با این دیدگاه تمام درمان های پزشکی و وسایل مادی را به عنوان واسطه هایی برای اجرای اراده الهی می داند که در تلاش برای بهبودی او، حرکت می کنند.

شخص نمازگزار به جای اطمینان صرف به پزشک، به وسیله نماز خود به رحمت خداوند اطمینان پیدا می کند و ایمان دارد که اگر خدا بخواهد، ابزار مادی در درمان او موثر خواهند بود و با این امیدواری، "امید به بهبودی" را در مؤثرین شکل خود، به کار می اندازد و از آن در پیشرفت درمان های پزشکی مربوط به بیماری خود، بهره می برد. البته از ابعاد دیگری نیز می توان، از تاثیر نماز بر بهبود بیماری ها سخن گفت.

امروزه به اثبات رسیده است که یک عامل مهم در عدم پیشرفت درمان های دارویی و بروز اشکال در کنترل بیماری ، همکاری ضعیف بیمار، در طی درمان است.⁽³⁾

یکی از جنبه های مهم این همکاری ضعیف می تواند به شکل نامنظم مصرف کردن داروها باشد که چه بسا بر اثر فراموش کاری بیماران یا در خواب بودن آن ها در زمان مصرف دارو، اتفاق بیفتد. اما شخص نمازگزار از آن جا که خود را ملزم به انجام فرایض واجب یومیه به شکل کاملا منظم می بیند، از امکان تطبیق دادن زمان مصرف داروهای خود، با زمان نماز برخوردار است که این امر به نوبه خود می تواند در پیشرفت درمان های دارویی موثر باشد.

اما زمانی که به این نکته اشاره می کردم، باز هم خاطره ای از همان مادر بزرگ با صفای گوغری(که در این مقاله به او اشاره شد) بی اختیار به خاطرم آمد و آن این که او همیشه، پاکت داروهای خود را کنار سجاده نماز خود می گذاشت، تا هیچ وقت خوردن داروهای خود را فراموش نکند.

آری! زندگی با نماز، زندگی ای است سرشار از برکت و سلامتی و طول عمر.

 

پی نوشت ها:

1- روان پزشکی لینفورد ـ ریس ، مقاله روان درمانی ، ترجمه دکتر احمد محیط صفحه 388

2- روان پزشکی لینفورد ـ ریس ، مقاله روان درمانی ، ترجمه دکتر احمد محیط صفحه 388

3- طب داخلی واشنگتن ـ ترجمه فارسی 494