چگونه شنونده خوبی باشیم؟

چگونه شنونده خوبی باشیم؟

جغدی پیر و دانا در جنگل زندگی می کرد.

هر چه بیشتر می دید، کمتر حرف می زد.

هر چه بیشتر حرف می زد، بیشتر گوش می کرد.

چرا ما نمی توانیم مثل آن جغد دانا باشیم؟

همه ما در چند سال اول زندگی حرف زدن را یاد می گیریم. این در واقع، یک مرحله پیشرفت بسیار خوب است، نشانه این که کودک رشدی طبیعی دارد. اما، شنیدن هم اگر مهارت مهم تری نسبت به حرف زدن نباشد، اما به همان اندازه اهمیت دارد که معمولاً والدین، آموزگاران و رؤسا از آن غافل می شوند.

بله، به همه ما یاد داده اند که به والدینمان و در مدرسه گوش دهیم، اما تعداد کمی از ما یاد گرفته اند شنونده های خوبی باشند .نوع شنیدن فعال و منظم که به ما کمک می کند اطلاعاتی را که می شنویم، برای ارتقاء کیفیت و کمیت آن بررسی کنیم و درنتیجه قدرت تصمیم گیری خود را تقویت کنیم.

اما این چرا تا این اندازه اهمیت دارد؟ به عقیده برنارد فراری، نویسنده کتاب «قدرت شنیدن»: 

«قوی شدن در گوش دادن به عنوان مهم ترین مهارت اصلی در بیزنس رمز کار برای ایجاد بینش و ایده های خوب و جدید است که منجر به موفقیت شود.» 

فراری می گوید: با این که بیشتر افراد سعی می کنند نحوه ارتباط را یاد بگیرند و یاد بگیرند چطور ایده هایشان را موثرتر بیان کنند، با این حال راهشان اشتباه است و فرصت های اشتباهی را پیش رویشان قرار می دهد.

پس برای این که شنونده ای خوب باشیم، چه باید بکنیم؟

سه قدم تا تبدیل شدن به شنونده ای خوب

۱. برخورد محترمانه

بهترین شنونده ها تشخیص می دهند که نمی توانند بدون گرفتن اطلاعات از اطرافیانشان موفق شوند. وقتی برای ایده ها و نظریات دیگران ارزش قائل باشید، احتمال رفت وآمد کردن آن ها با شما بیشتر بوده و ایده ها و اطلاعاتشان را بیشتر در دسترس شما قرار می دهند که موجب رشد شده و احتمال موفقیت را بالا می برد.

برای شنونده خوبی بودن باید اطلاعات مهم را از دیگران گرفته تا به آن ها برای ارائه ایده ها و راهکارهای جدید کمک کنید. به عبارت دیگر، شنونده های خوب سریع پاسخ حرف های طرف مقابلشان را نمی دهند یا نمی گویند که کجای حرفشان اشتباه بوده است؛ آن ها فعالانه گوش داده و بعد سوالات محترمانه ای می پرسند که نهایتاً به کشف راهکارها یا برنامه های عملی کمک می کند.

همچنین خیلی مهم است که بدانید پرسیدن سوالات محترمانه به این معنی نیست که این سوالات نمی توانند سخت یا کنایه دار باشند. رمز این کار این است که سوالات را به طریقی بپرسید که جریان سیال مکالمه را حفظ کرده و تولید فکر و ایده کند.

۲. بیشتر گوش کنید، کمتر حرف بزنید.

فراری قاعده ۲۰ /۸۰ را طراحی کرده است که در آن فرد مخاطب باید ۸۰ درصد از مواقع و خود فرد ۲۰ درصد مواقع صحبت کنند. او همچنین تلاش می کند که این ۲۰ درصد از زمان را صرف پرسیدن سوالاتی درمورد حرف های مخاطب کند تا گفتن حرف های خود. او می گوید: 

با این که مقاومت دربرابر میل به حرف زدن درمقابل گوش دادن کار دشواری است، اما با تمرین و صبر می توانید کنترل این تمایل را به دست آورده و کیفیت و تاثیر گفتگوهای خود را بالا ببرید.

و آخر این که دکتر فراری اشاره می کند که گاهی نیاز به قطع صحبت های طرف مقابل است تا گفتگو پیش رفته و هدایت شود. با این حال توصیه می کند که این کار محترمانه انجام شود تا انتقال اطلاعات طرف مقابل مختل نشود.

۳. به چالش کشیدن تصورات

فراری در مقاله ای می نویسد: 

«شنونده های خوب به دنبال درک و به چالش کشیدن تصوراتی هستند که در زیر پوسته هر گفتگو پنهان است.» 

او باور دارد که : یکی از فاکتورهای مهم در خوب گوش دادن این است که برای به دست آوردن چیزی که از مکالمه می خواهید و گرفتن تصمیمات درست، باید آماده به چالش کشیدن تصورات و فرضیات قدیمی خود باشید. فقط به این دلیل که چیزی همیشه به طریقی خاص انجام می شده است، به این معنی نیست که راهی به همان اندازه خوب یا بهتر برای آن وجود ندارد.

این تغییر رویکرد هم سریع و راحت حاصل نمی شود. تغییر دشوار است. علاوه بر این، انجام کاری متفاوت همیشه خطری دیگر به کار اضافه می کند. اما بستن ذهن به سمت ایده ها و افکار جدید هم خطر به دنبال دارد. اگر همیشه این رویکرد را دارید که می دانید چه چیزی بهتر است، فرصت های کشف چیزهای بهتر را از دست می دهید.

فراری می گوید : همان طور که بعضی افراد نسبت به بقیه نویسنده های بهتری هستند، بعضی هم شنونده های بهتری هستند. اما، با تشخیص توانایی ها و ضعف های فردی خود، و استفاده از این استراتژی ها برای گوش دادن، هر فردی می تواند به شنونده ای خوب تبدیل شود و درنتیجه تصمیم گیری های بهتری داشته باشد.