دو اشکال روشنفکری ما
عباس کاظمی جامعهشناس به هفته نامه صدا گفت :
دو اشکال در روشنفکری ما وجود دارد.
یکی
این که روشنفکری ما بیش از اندازه از سیاستورزی دور افتاده است و چون از
سیاستورزی دور است، دیدگاه و نظریاتش پراگماتیستی هم نیست.
خیلی با فاصله از دولت و نهادهای اجتماعی که جامعه را مدیریت میکنند، قرار میگیرد.
از سمت دیگر روشنفکران در ایران از زندگی روزمره و جامعه هم دورند.
به
نظر میرسد روشنفکران در ایران به گونهای خودشان را با فاصله گرفتن از
چیزها تعریف میکنند؛ فاصله از دولت، از کارهای اجرایی و از بین مردم و
معمولی بودن و مثل مردم زیستن و رفتار کردن و تلاش میکنند اینگونه هویت
روشنفکری خودشان را بسازند.
این
خطای روشنفکری ماست و موجب شده که روشنفکری ما به روشنفکریای تبدیل بشود
که عملا خاصیت و نتایج عملی در اثرات و رفتارهایش نبینیم.
وقتی برای روشنفکر موضع فرادست در جامعه قائل میشویم، بیشتر حالتی انقلابی ایفا میکند.
روشنفکر
مردمی روشنفکری است که به عنوان مثال در حال حاضر در شبکههای اجتماعی
حضور دارد؛ مثلا در فیس بوک و تلگرام حضور دارد و از پدیدههای جدیدی که
اطرافش شکل میگیرد، بیگانه نیست؛ نه روشنفکری که هنوز از کتاب فراتر نرفته
و هنوز با اینترنت و شبکههای اجتماعی آشنا نیست.
یا
روشنفکر مردمی روشنفکری است که در خیابان و کوچههاست، در موزهها و
سینماهاست، در مراکز خرید و بازار است و به طور کلی زندگی روزمره را امری
بیارزش و پست نمیداند.
این تلقی از مردمی بودن با پوپولیست بودن به کل فرق دارد.
پیک اندیشه
@otagh_fekr_e_ayandeh