چهارشنبه سوری چیست؟ (سیزده بدر چیست؟)

چهارشنبه سوری چیست؟ (سیزده بدر چیست؟)

 

اطلاع دقیقی از فلسفه چهارشنبه سوری در دست نیست، و میان تاریخ دانان درباره فلسفه این جشن اختلاف نظر وجود دارد، هرچند که این نظریات به هم نزدیک هستند.

فلسفه "چهارشنبه سـُـهران" ، "چهارشنبه سهری"، و یا عبارتی که امروزه متداول است "چهارشنبه سوری":

1-    شگون آتش در میان ایرانیان: امروزه در جشن چهارشنبه سوری آتش روشن می‌کنند که این موضوع شاید به منظور گریزاندن سرما و فراخوانی گرما باشد. و شاید دلیل آن به خاطر شگون آتش در خاطر ایرانیان، و پایان زمستان باشد.

 

2-   داستان ضحاک و کاوه: ایرانیان بعد از این که مطلع شدند کاوه بر ضحاک پیروز شده و فریدون بر تخت شاهی نشسته است، آتش افروختند تا به همدیگر این پیروزی را اطلاع دهند و جشن گرفتند. درواقع شاید بیانگر پایان دوران تاریک ضحاک است.

 

3-   گذر سیاوش از آتش: بر پایه گواه‌هایی که در گنجینه‌ تاریخ و سینه‌ مردمان برجای مانده است، سیاوش در روز چهارشنبه‌ پایان سال، کشته شده است. روزی که ما از آن با نام چهارشنبه‌ سوری یاد می‌کنیم و هرساله آن را گرامی‌ می‌داریم. از لحاظ استوره شناسی، پریدن از روی آتش را می‌توان به گذر سیاوش از آتش، برای اثبات بی گناهی‌اش نسبت داد. در دوران باستان و حتی بعد از آن در بسیاری از تمدن‌ها ، گذر از آتش برای اثبات بی‌گناهی انجام می‌شده است. بنابراین محتمل است که بتوان چهارشنبه سوری را با استوره سیاوش نزدیک دانست.

 

4-   براساس کتاب "تاریخ ایران زمین" – امیرحسین خنحی:

بیش از پنج هزار سال پیش، زمانی که تمام مردمان روی زمین مشغول بت پرستی بودند، و انسان را تنها همین کالبد خاکی و فانی می پنداشتند، آریاییان باستان اعتقاد داشتند انسان غیر از کالبد خاکی و فانی دارای کالبدی غیرمادی به نام "فـَرَه وَهَر"  (فــَـروَهَر، فروهر= واژه روح در زبان عربی) است. پس بنابر اعتقاد آریاییان باستان انسان دارای روح (فره وهر) بود و پس از مرگ این روح از بدن جدا شده و به جایی به نام "اختران" می رفت و به زندگی ادامه می داد. به عقیده آن ها، این "فره وهرها" هر ساله در ماه فروردین به زمین آمده و برکات آسمانی با خود می آوردند، و روز سیزدهم فروردین دوباره به آسمان برمی گشتند، پس آریایی ها یکی از شب های آخر ماه اسفند را به بالای تپه ها می رفتند و با روشن کردن آتش مراسم باشکوهی را برگزار می کردند و به استقبال فره وهرها می رفتند (چهارشنبه سُهران)، سپس در روز سیزدهم فروردین برای بدرقه "فره وهرها" به دشت ها رفته و جشن برپا می کردند (سیزده بدر).

 

 

بنابراین چهارشنبه سوری، چه به دلیل شگون آتش و پایان زمستان، چه به دلیل جشن پیروزی کاوه بر ضحاک، چه به دلیل گذر سیاوش از آتش، و یا به دلیل نزول "فره وهر" ها و آوردن برکات آسمانی، تنها روشن کردن آتش و برگزاری جشن بوده است، و نه زدن ترقه، سیگارت، نارنجک و ...

بنابراین بیاییم با شناخت فرهنگ و تمدن ایرانی، مراسم ایرانی را پاس بداریم.

 

لطفا این مطلب را برای افرادی که می شناسید، ارسال کنید.

 

از خودمان آغاز کنیم