استقبال از انتقاد

استقبال از انتقاد

 برای همه ما موقعیت هایی پیش آمده است که می خواسته ایم از کسی

 انتقاد کنیم و نقاط ضعف او را گوشزد نماییم , اما واهمه کرده ایم که شاید بیان

 مطالب منفی , او را آزرده سازد و بدین جهت از انتقاد چشم پوشیده ایم . اما آیا

 نمی توان راهی یافت که ضمن انتقاد , آزردگی به وجود نیاورد وبا ایجاد فضائی

 مثبت , به بیان کاستی ها و ضعف ها پرداخت, دوستانه انتقاد کرد , صمیمانه خرده

 گرفت و با لحنی مسایل را بیان کرد که طرف مقابل پذیرای آن ها شده و با شما به

 تفاهم برسد . 

 شما در مقام مدیر در برابر همکاران و زیر دستان , به عنوان کارمند در مقابل فرادستان , به عنوان پدر یا مادر در مقابل دیگر اعضای خانواده و … مکلف

 هستید که اگر نقطه ضعف و نقایصی را مشاهده می کنید , آن را بیان کنید و از

 کنار آن ها , بی تفاوت نگذرید .

 انتقاد پیچیده است , کلماتی که شما برای انتقاد استفاده می کنید , حالات

 روحی طرفین , ماهیت روابط شما با منتقد یا کسی که مورد انتقاد قرار می

 دهید , محتوی انتقاد , زمان انتقاد , همراه با متغیرهای بسیار دیگری , باعث

 پیچیدگی و سختی انتقاد می شود . تحقیقات بی شماری نشان می دهد که

 مردم در بیشتر مواقع این کار را به درستی انجام نمی دهند.

 انتقاد مهم است . عملکردها و موقعیت هایی که ارزش انتقاد کردن دارند ,

 عملکرد ها و موقعیت هایی هستند که باید ارزیابی شوند , زیرا آن ها بر زندگی فردی وسازمانی افراد تاثیر می گذارند. هنگام کار رفتاری مورد انتقاد قرار می گیرد که

 احتمال می رود بر نتیجه و بازده کار تاثیر داشته باشد . در جامعه عملکردها و

 موقعیت هایی مورد انتقاد قرار می گیرند که تصور می شود بر زندگی روزمره تاثیر

 داشته باشند؛ بنابرین شایسته است که مورد ارزیابی قرار بگیرند .

 انتقاد ضروری است . ارزیابی عملکرد , کارکرد تیم , کنترل کیفیت , ارایه

 خدمات به مشتریان , بهبود مدیریت و رهبری و مدیریت مسائل , جملگی وظایف

 روزمره سازمانی هستند که باعث رفاه و آرامش یک سازمان می شوند. در هر یک

 از این وظایف , انتقاد کردن و مورد انتقاد واقع شدن , عاملی ضروری و مهم است

 که میزان درستی اجرای آن ها را نشان می دهد. برای مثال نمی شود یک تیم

 کارآمد داشت مگر این که اعضای تیم بتوانند به راحتی از یکدیگر انتقاد کنند . اگر یک

 مدیر انتقاد پذیر نباشد، یا کسانی که با او کار می کنند نتوانند به درستی از او

 انتقاد کنند، او برای بهبود و افزایش مهارت های مدیریتی و رهبری خود شانس کمی

 خواهد داشت .

 انتقاد امری قدرتمند است . می تواند باعث تقویت و یا تخریب کار شود, می

 تواند باعث رشد یا سقوط یک سازمان شود .

 هر شغلی , انتقاد به همراه دارد. فرقی نمی کند شما چه شغلی داشته

 باشید . کار شما به هر حال انتقاداتی در پی داشته و به همین دلیل شما باید با

 روحیه ای مثبت از انتقاد استقبال کرده و از آن در جهت بهبود کار خود انتفاد

 کنید.

 متاسفانه اکثر افراد این کار را دشوار می پندارند و بسیاری نیز آن را کاری غیر

 معقول می دانند .معمولا اگر در یک جمعی از آن ها سوال شود که چراشما دوست

 ندارید مورد انتقاد قرار بگیرید؟ . معمولا جواب هایی که دریافت می شود این است

 که انتقاد جنبه منفی دارد, انتقاد یعنی من اشتباهی مرتکب شده ام و باید آن را

 جبران کنم, من به آن خوبی که فکر می کنم نیستم, انتقاد عیب های من را نشان

 می دهد؛ یعنی من کار خودم را انجام نمی دهم . و اگر این سوال مطرح شود که

 چه تعداد از شما دوست دارد انتقاد کند؟ تعداد زیادی جواب می دهند که من

 دوست ندارم به احساسات دیگران آسیب بزنم , من حق انتقاد ندارم , نمی دانم

 به انتقاد من چگونه پاسخ می دهند, انتقاد هیچ فایدهای ندارد , نمی خواهم

 مشکلی به وجود آورم, از جواب آن ها نگران هستم .

 وقتی این جواب ها را می شنویم در می یابیم که چرا بیشتر مردم با انتقاد کردن

 و مورد انتقاد واقع شدن مشکل دارند. آنان با یک دید منفی به انتقاد فکر می

 کنند.

 این یک حقیقت روانشناسانه است که افکار افراد بر چگونگی احساس و رفتار

 آنان تاثیر می گذارد . اصطلاح علمی آن ارزیابی شناختی می باشد و آن یک

 فرایند ذهنی می باشد که در تعریف آنچه که برای ما یا در اطراف ما رخ می دهد ,

 به ما کمک می کند . ریشه های آن در ویژگی های خاص و شرایط محیطی نهفته

 است که شحصیت ما را شکل می دهند . مجموع این عوامل , اساس روش

 منحصر به فردی را پدید می آورد که هر یک از ما برای تفسیر محیط اطراف خود و

 تعبیر وقایع خارجی و ارزیابی موقعیت هایی که در کار یا در منزل با آن مواجه می

 شویم , از آن استفاده می کنیم . چگونگی تفسیر هر موقعیت با توجه به شرایط

 محیطی فرق می کند , اما نکته اینجاست که ارزیابی ما به هر صورتی که باشد

 باعث تحریک عواطف و رفتارهایی است که در پی آن ظاهر می شود.

 شما انتقاد را چگونه ارزیابی می کنید؟ اگر جواب شما مشابه جواب هایی است

 که در بالا توسط برخی افراد در خصوص انتقاد مطرح کردند باشد , بهتر است

 فرض شود که شما نسبت به انتقاد یک ارزیابی منفی دارید و با توجه به این

 ارزیابی منفی می توان دریافت که شما تقریبا همیشه احساس نگرانی را در برابر

 انتقادات , تجربه خواهید کرد و رفتارهایی متضاد با منافع خود بروز خواهید کرد.

 البته هر چقدر افراد بیشتر نسبت به انتقاد با دید منفی بنگرند , احتمال آن

 که نسبت به انتقاد عکس العمل منفی نشان دهند، بیشتر است . چون همواره با

 انتقاد مواجه می شوند , بدون شک در خواهند یافت که عکس العمل خشن آنان

 نسبت به انتقاداتی که از سوی دیگران مطرح می شود باعث بروز اضطراب بالایی

 در آن ها خواهد شد.

 برای کسب قدرت انتقاد سازنده , باید اول آن را دوست داشته باشید و از آن

 استقبال کنید. معنی این کلام این نیست که شما در مقابل انتقادات بی دفاع

 بمانید یا به کارهای محیرالعقول بپردازید؛ بلکه باید انتقاد را بشنوید و پیام سازنده

 آن را دریافت کنید.

 استقبال از انتقاد وظیفه مهمی است . برای این کار, شما به یک ذهنیت

 جدید نیاز دارید و آن نهادینه کردن این عقیده است که انتقاد , یک عامل ضروری

 برای موفقیت شما در تمام جنبه های زندگی می باشد.

 منبع : آتاب ” قدرت انتقاد سازنده “ نوشته : هندری وایزینگر , ترجمه : سید

 مهدی الوانی , انتشارات : موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی