پروفسور هانس هت آلمانی کاشف 16 نوع گیرنده بویایی در انسان است. جایزه 50 هزار یورویی جامعه پژوهشگران آلمان در سال 2010 به این پروفسور 63 ساله تعلق گرفته است.
پروفسور هانس هت از مدت ها پیش هدف روشنی پیش رو داشت. هدفی که او خود آن را چنین تعریف میکند: «من میخواهم "سفیر بو"ها باشم و به انسانها بگویم: دوستان شما تنها چشم و گوش ندارید ، بلکه بینی هم دارید.»
به نظر پروفسور هت انسانها بایستی از بینی و قوه بویاییشان بیشتر استفاده کنند. او معتقد است که از طریق بینی میتوان به تواناییهایی رسید که از هیچ راه دیگری، امکان دسترسی به آن ها وجود ندارد. جایزه جامعه پژوهشگران آلمان، دوشنبه هفتم ژوئن به پرفسور هانس هت اهدا شد.
پروفسور هت زیستشناسی و شیمی خوانده است و با دانشمند برجسته رفتارشناسی، پروفسور کنراد لورنس دارنده جایزه نوبل، در موسسه ماکس پالانک همکاری داشته است. او در این همکاری مسئول بررسی حس بویایی پروانهها بوده است. خود او میگوید:
« پروژه فوقالعادهای بود. در واقع این طور بود که شیفته دنیای اعجاب انگیز ذرات بویایی شدم. »
"بو" قاتل شماره یک احساسات
حشرات تنها 50 نوع گیرنده مختلف بویایی دارند. هانس هت سیطره پژوهش خود را گستردهتر کرده و به سراغ انسانها میرود. انسان 350 نوع گیرنده بویایی دارد. 16 گیرنده از این 350 نوع را این پژوهشگر 63 ساله آلمانی شناسایی کرده است. او معتقد است که ذرات بویایی، درک و رفتار انسان را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد.
پروفسور هت میگوید:«ما میدانیم که بو قاتل شماره یک احساس، در رفتار انسان ها نسبت به یکدیگر است. یعنی این که هر بوی ناخوشآیندی، مثلأ بوی دهان یا بوی پا، منزجر کننده است. فرقی هم نمیکند که سایر فاکتورها چقدر جذاب باشند.»پروفسور هت توضیح میدهد:
«هر انسانی گذشته از بوهای مصنوعی، نوعی بوی طبیعی بدن و مخصوص به خود دارد. این بو کاملأ فردی و مانند اثر انگشت است.»
پروفسور هت میگوید که انسانها اگر میخواهند دنیای اطرافشان را خوب بشناسند ،باید با بینی باز زندگی کنند. شعاری که طبیعتأ خود او در تمام مدت به آن دقت میکند. او میگوید که حتی در قطار و هواپیما هم وقتی راهرو را طی میکند، مسافران را تنها نگاه نمیکند، بلکه از فرصت استفاده میکند و سعی میکند بوی آن ها را هم درک کند. پروفسور هت ادامه میدهد:
« و نتیجه فوقالعاده جالبی به دست میآید. گاه بوی بد یک آدم، به هیچ وجه با ظاهر مطلوب او جور درنمیآید. یا برعکس آدمی که ظاهر چندان جالبی ندارد ،بوی بسیار خوشآیندی دارد.»
تمام بدن بو میکشد
پروفسور هت تئوری جالبی دارد: آدم ها تنها با بینی بو نمیکشند ،بلکه در تمام بدن سلول های گیرنده بویایی وجود دارد. وجود گیرندههای بویایی بر روی سلول های پروتستات پیشتر ثابت شده است. مثلأ بوی بنفشه اثر مثبتی در درمان سرطان پروستات دارد. این بو تقسیم سلول های سرطانی را متوقف میکند.
دریچهای که پروفسور هت به دنیای ذرات بویایی گشوده است، ابعاد گوناگونی دارد. به عنوان مثال عصاره یاسمن اثر مثبتی در درمان ترس دارد. تیم تحقیقاتی پروفسور هت پروانه این نسخه گیاهی در آلمان را به نام خود ثبت کرده است. بوی این عصاره از طریق بینی به شش ها میرود و در آنجا وارد خون میشود. این ذرات بویایی مانند والیوم آرام بخش هستند ، بدون آن که اثرات جانبی داشته باشند.
البته نگفته نماند که پروفسور هت اشاره میکند پژوهش هم حد و مرز خود را دارد. او ادامه میدهد:
«مثلأ فکر نکنید که ما روزی یک نوع ذره بویایی کشف کنیم که میتواند همه آدمها را خوشبخت کند ، یا مثلأ باعث جذابیت یک آدم یا موجب علاقه و محبت شود.»